Podczas trwającego w dniach od 7 do 10 lipca w Strasburgu posiedzenia plenarnego, Parlament Europejski zatwierdził raport Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE) w sprawie bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej. Dokument, poparty przez większość europosłów, to mocny sygnał dla Komisji Europejskiej i państw członkowskich co do priorytetów w zakresie polityki energetycznej w nadchodzących latach.
– Dzięki Polskiej Prezydencji w Radzie UE bezpieczeństwo energetyczne stało się filarem unijnej polityki energetyczno-klimatycznej. Konsekwentnie wskazujemy na potrzebę dywersyfikacji źródeł energii, rozwoju krajowych mocy wytwórczych oraz zwiększania ich elastyczności. Raport Parlamentu Europejskiego uwzględnia szereg postulatów PKEE i stanowi ważny sygnał dla całej UE, że transformacja energetyczna musi iść w parze ze wzmacnianiem odporności systemu energetycznego i uniezależnianiem się od państw trzecich. W obliczu napięć geopolitycznych stabilne i pewne dostawy energii są fundamentem bezpieczeństwa Unii Europejskiej – powiedział Dariusz Marzec, Prezes Rady Zarządzającej Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej (PKEE).
Europosłowie zwrócili uwagę na pilną potrzebę ograniczenia ryzyka, związanego z importem surowców energetycznych spoza Unii oraz lepszej ochrony infrastruktury krytycznej. Kluczowym postulatem jest całkowite odejście od sprowadzania energii z Rosji, w tym LNG i paliwa jądrowego, najpóźniej do 2027 r. PE apeluje ponadto o opracowanie nowej, zintegrowanej strategii bezpieczeństwa energetycznego UE, która uwzględni wymiar klimatyczny, technologiczny i geopolityczny.
Jednocześnie raport podkreśla znaczenie mechanizmów wynagradzania zdolności wytwórczych – takich jak funkcjonujący w Polsce rynek mocy – w zapewnianiu nieprzerwanych dostaw energii i wzywa do jak najszybszego uproszczenia procedur zatwierdzania takich mechanizmów w Unii.
W dokumencie wskazano również konieczność:
- dywersyfikacji źródeł energii i zwiększenia udziału produkcji krajowej;
- inwestycji w odnawialne źródła energii, energetykę jądrową i poprawę efektywności energetycznej;
- utrzymania możliwości wykorzystywania w ciepłownictwie systemowym, w okresie przejściowym, m.in. gazu ziemnego;
- inwestycji w nowe sieci energetyczne i optymalizację tych istniejących, celem zapewnienia odporności systemu energetycznego w całej Unii;
- wzmocnienia kompleksowej ochrony – fizycznej i cyfrowej – krytycznej infrastruktury energetycznej, w tym na Morzu Bałtyckim.
– Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa energetycznego należy potraktować priorytetowo w nowej perspektywie budżetowej UE. Bezpieczeństwo energetyczne i militarne to bowiem dwie strony tej samej monety. Zwiększanie odporności systemu energetycznego na zakłócenia i cyberataki, modernizacja ciepłownictwa systemowego czy rozwój sieci elektroenergetycznych – zwłaszcza dystrybucyjnych – w krajach UE muszą więc być jednym z priorytetów Wieloletnich Ram Finansowych po 2027 r. Komisja Europejska powinna uwzględnić to w swojej propozycji, którą przedstawi 16 lipca – zaznaczył Marcin Laskowski, wiceprezes PKEE.
Raport Parlamentu wpisuje się w szerszą debatę dotyczącą redefinicji bezpieczeństwa energetycznego Europy. Jedynym z ważnych elementów dyskusji w tym temacie jest też analiza Eurelectric „Redefining Energy Security in the Age of Electricity”, w której opracowaniu udział wzięli m.in. eksperci PKEE. Wnioski z raportu Eurelectric podkreślają, że nowoczesna i zintegrowana polityka energetyczna powinna łączyć niezależność energetyczną z dekarbonizacją i odpornością infrastruktury na zagrożenia hybrydowe.
Więcej informacji: