1 stycznia 2022 roku wchodzą w życie nowe taryfy za energię elektryczną dla gospodarstw domowych. Zatwierdzone przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki zmiany w taryfach na sprzedaż energii elektrycznej oraz dystrybucję przełożą się na wzrost rachunków za prąd o około 24%. Przeciętne gospodarstwo domowe zapłaci miesięcznie o ok. 21 złotych więcej niż w 2021 roku, niemniej dzięki działaniom osłonowym rządu do końca marca 2022 r. podwyżka wyniesie tylko ok. 6 zł miesięcznie.
Rachunek za energię elektryczną dla taryfy G, czyli gospodarstw domowych, składa się z kosztów sprzedaży energii i kosztów dystrybucji. Należność za zużywaną energię stanowi około polowy wysokości rachunku, pozostała część to koszty dystrybucji.
Według wyliczeń Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej miesięczny rachunek typowej rodziny w grupie taryfowej G11 zużywającej 1,8 MWh prądu miesięcznie, wzrośnie średnio o ok. 21 złotych. Dzięki rządowej tzw. tarczy antyinflacyjnej i rekompensatom podwyżka w pierwszym kwartale 2022 roku będzie jednak mniej dotkliwa i wyniesie tylko ok. 6 złotych miesięcznie.
Choć decyzja prezesa URE dotyczy tylko czterech największych w kraju sprzedawców energii, którzy mają obowiązek zatwierdzania taryf przez regulatora, zmiany cen prądu dotyczą wszystkich sprzedawców w Polsce. Podwyżki wynikające z lawinowo rosnących kosztów wytwarzania energii nie omijają również mieszkańców innych państw Europy. Na powszechny wzrost cen energii składają się drożejące surowce energetyczne oraz gwałtowny skok cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla w unijnym systemie ETS. Ok. 70 proc. wytwarzanej w Polsce energii pochodzi z elektrowni węglowych. Elektrownie te kupują uprawnienia do emisji CO2, które w tym roku drastycznie wzrosły z ok. 30 do nawet 90 euro za tonę. To ceny blisko 20 razy wyższe niż 4 lata temu. W konsekwencji koszt wytworzenia energii elektrycznej składa się w większości z kosztu zakupu CO2.
Poza wzrostem cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla na koszt produkcji energii wpłynęły także mniejsza w ostatnim roku produkcja prądu ze źródeł odnawialnych oraz ożywienie gospodarcze, które zwiększyło zapotrzebowanie na energię. Istotnym czynnikiem jest także wzrost cen surowców, w tym gazu, który stanowi ważny surowiec energetyczny dla wielu unijnych gospodarek.
W ostatnim roku podwyżki cen energii elektrycznej dotknęły mieszkańców większości państw Unii Europejskiej. Niektóre z nich, podobnie jak Polska, zdecydowały się na wdrożenie działań osłonowych, które dzięki dozwolonym przez Komisję Europejską systemom wsparcia zmniejszą koszty podwyżek dla gospodarstw domowych. Dzięki nim w Polsce, w pierwszych miesiącach 2022 roku koszty podwyżek zostaną zredukowane o ok. 60 proc.. Uchwalona przez posłów ustawa wprowadzająca tzw. tarczę antyinflacyjną trafiła już do Senatu. Zawarte w niej przepisy zwolnią z akcyzy energię elektryczną sprzedawaną gospodarstwom domowym w pierwszych miesiącach 2022 r. oraz obniżą stawkę akcyzy dla innych odbiorców.